Magazyn Solny
Magazyn Solny to były koszary przeznaczone dla straży zamkowej. W wielu XIX magazyn był wykorzystywany do przechowywania soli i stąd pozostała nazwa.
Prostokątny budynek z czerwonej cegły, oparty o mury zewnętrzne zamku, powstał w XVI wieku. Składał się z:
-
dwóch izb mieszkalnych,
-
zbrojowni,
-
kuchni,
-
sieni,
-
magazynu na strychu.
Miał strategiczne położenie, gdyż znajdował się przy jedynej drodze do zamku Kapituły Warmińskiej. Podczas renowacji odkryto posadzki z XVI wieku, naczynia i urządzenia z epoki. Współcześnie część jest wykorzystywana do zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży organizowanych przez pracowników muzeum.
Muzeum Warmii i Mazur
Muzeum Warmii i Mazur mieści się we wspomnianym już wcześniej gotyckim zamku kapituły warmińskiej. W Muzeum – spacerując wraz z wirtualnym spacerem 3D – można zobaczyć:
-
eksponaty nawiązujące do życia Mikołaja Kopernika,
-
eksponaty z zakresu archeologii, historii i numizmatyki,
-
sztuki dawnej i współczesnej,
-
rzemiosła artystycznego, piśmiennictwa,
-
rzeźby gotyckiej,
-
malarstwa religijnego i wiele innych.
Muzeum powstało wiosną 1945 roku.
Koszary Dragonów
W końcu XIX wieku Olsztyn zyskał przydomek „Kasernepolis” czyli „miasta koszar”. Stacjonował tutaj i rozrastał się garnizon wojskowy, stąd powstawały tutaj kolejne zabudowania dla wojska – koszary. Najbardziej znane powstały w latach 1884-86 dla 10-ego Wschodniopruskiego Pułku Dragonów Króla Alberta Saskiego, elitarnej formacji kawaleryjskiej. Stacjonowało tutaj wówczas około 700 żołnierzy i oficerów oraz konie.
W późniejszych okresach budowano jeszcze kilka innych budynków garnizonów, zwłaszcza w okresie międzywojennym. W 1945 roku kompleks został spalony przez czerwonoarmistów. Odbudowany po wojnie, był wykorzystywany na magazyny.
W 2000 roku, kiedy nastała moda na rewitalizację zabudowań wojskowych, Koszary Dragonów zostały wpisane do rejestru zabytków i zaadaptowane do celów kulturalnych.
Oryginalnymi zabytkami Miasta, które można zobaczyć na wirtualnych spacerach 3D, są także wille i kamienice, w tym:
Willa Hermenau
Architektoniczna pamiątka po rodzinie Hermenau. Budynek powstał około roku 1900. Była to fabrykancka rodzina, do której należały min.:
-
cegielnia,
-
browar,
-
tartaki.
Eklektyczną, trójkondygnacyjną willę w stylu holenderskim zbudował Conrad Hermenau. Zginął niedaleko willi odpierając atak czerwonoarmistów w styczniu 1945 roku.
Secesyjna Kamienica Naujacka
Jest to secesyjna kamienica pochodząca z końca XIX wieku. Przypomina pałacyk z wieżyczkami, balkonami i witrażami w oknach. Wewnątrz zachowały się także:
-
piec kaflowy,
-
kuchnia węglowa.
W czasie II wojny światowej budynek należał do SS, a obecnie jest to siedziba Miejskiego Ośrodka Kultury.
Bazylika konkatedralna Św. Jakuba Apostoła
Jednym z sakralnych zabytków Olsztyna jest Bazylika Św. Jakuba, która została wybudowana na przełomie XIV i XV wieku po około 10-ciu latach budowy. Reprezentuje gotycki styl architektoniczny z czerwonej cegły. Posiada strzeliste, witrażowe okna, wieżę wybudowaną na planie kwadratu, która ma siedem kondygnacji oraz wraz z wierzchołkiem osiąga około 70 metrów. W 1721 r. przy wieży dobudowano dwie kaplice. Na przestrzeni wieków kościół był wielokrotnie przebudowywany. W 1807 roku napoleońskie wojska po bitwie pod Pruską Iławką zamknęły we wnętrzu kościoła około półtora tysiąca rosyjskich jeńców, którzy podpalili kościół. Odbudowany został w II połowie XIX wieku.
Na przełomie XIX i XX wieku organistą w kościele był późniejszy wybitny kompozytor Feliks Nowowiejski, stąd jest to świątynia w której organizuje się Olsztyńskie Koncerty Organowe.
W kościele znajdują się relikwie św. Wojciecha, które zostały przeniesione tutaj z Gniezna. Świątynia jest także grobowcem biskupów warmińskich. W roku 1992 kościół stał się archikatedrą, a następnie – od 2004 roku bazyliką mniejszą, dzięki papieżowi Janowi Pawłowi II. Warto zwiedzić Olsztyn osobiście lub spacerując szlakiem wirtualnego spaceru Google Street View.