W drugiej połowie IX wieku wzniesiono w miejscu dzisiejszego Kalisza gród plemienny, rozbudowany w okresie wczesnopiastowskim. Kalisz w okresie wczesnośredniowiecznym odgrywał ogromną rolę w państwie piastowskim. Podobno zatrzymał się tutaj przyszły święty Wojciech.
Następnie gród kaliski był prężnym ośrodkiem politycznym, gospodarczym i religijnym, mieszkał tutaj Mieszko III Stary, został nawet tutaj pochowany w podziemiach kolegiaty. W Kaliszu zlokalizowana była książęca mennica. Około 1257 r. książę Bolesław Pobożny nadał miejscowości prawa miejskie na prawie średzkim.
Kalisz posiada unikalny układ urbanistyczny, który cechuje wrzecionowaty układ 2 ulic handlowych, przeciętych systemem przecznic, z centralnie usytuowanym prostokątnym rynkiem.
Kalisz był miastem wielokulturowym. Statut Kaliski nadawał przywileje miejscowym Żydom przez Bolesława Pobożnego w 1264 roku.
W XV i XVI wieku przybył tutaj zakon jezuitów, który około roku 1583 ufundował kolegium i kościół. Wówczas przypadał rozkwit miasta. Następnie miasto trawiły liczne wojny i pożary, które w XVII i XVIII wieku zahamowały rozwój Kalisza.
W 1706 r. w pobliżu Kalisza doszło do bitwy między wojskami szwedzkimi i rosyjskimi. Kalisz został poważnie zniszczony, po czym nastąpił gwałtowny upadek gospodarczy miasta.
Zmianę korzystnych warunków gospodarczych i politycznych dla Kalisza przyniosło powstanie listopadowe. Upadek powstania było niekorzystne dla miasta. Zahamowany został rozwój manufaktur włókienniczych. Nastąpiła stagnacja miasta.
Następnie szczególnym okresem było panowanie pruskie w latach 1793-1806.
Po upadku Księstwa Warszawskiego w 1815 r. Kalisz znalazł się w granicach Królestwa Polskiego i stanowił ważny ośrodek administracyjny, gospodarczy i kulturalny.
Podczas I Wojny Światowej Miasto zostało zniszczone. Podczas II Wojny Światowej Kalisz wcielony został do tzw. Kraju Warty.
Po wojnie, w latach 1975-1998 Kalisz był stolicą województwa kaliskiego. Później jednak miasto znalazło się w województwie wielkopolskim.
Kalisz ma niepowtarzalny klimat. Warto zatem zwiedzić Kalisz korzystając z wirtualnego spaceru 3D.
Kalisz wielokulturowy
Kalisz jest bardzo ciekawym miastem z punktu widzenia wielokulturowości.
-
W Kaliszu już pod koniec XIII wieku osiadła spora liczba emigrantów niemieckojęzycznych, jednak mieszczaństwo niemieckie dość szybko polonizowało się.
-
Co do Żydów, to książę Bolesław Pobożny w 1264 wydał tzw. Statut Kaliski, który brał Żydów pod opiekę książęcą, gdyż pełnili ważne funkcje bankierskie, kupieckiei rzemieślnicze.
-
W połowie XVIII wieku pojawili się w Kaliszu emigranci z historycznej Macedonii, którzy uciekali przed prześladowaniami tureckimi. W Kaliszu zyskując dzięki swej działalności uznanie i wysoką pozycję zawodową wśród mieszczaństwa. Diaspora macedońska uległa bardzo szybkiej polonizacji.
-
Kolejną grupą migrantów byli rzemieślnicy trudniący się włókiennictwem z Niemiec, ewangelicy.
-
W późniejszym okresie w Kaliszu pojawili się również rosyjscy wojskowi i urzędnicy, który należeli do prawosławnych mieszkańców miasta.
Kalisz był zatem miastem wielokulturowym i wielonarodowym, w którym 2/3 mieszkańców mówiło w innych językach niż polski.
Zamożni fabrykanci: Weigtowie, Repphanowie, Deutschmannowie, Fuldowie, Schnerrowie poprzez nabywanie majątków ziemskich wchodzili w elitarny krąg kaliskiego ziemiaństwa.
Przemiany przechodziła liczna kaliska społeczność żydowska. Niewielka część, zazwyczaj znakomicie wykształcona ulegała polonizacji, zdarzały się przypadki konwersji religijnej.
Warto zwiedzić zabytki Kalisza i poszukać śladów wszystkich jej mieszkańców z różnych kultur, korzystając z wirtualnych spacerów Google Street View.
